Door het corona virus zijn er veel vragen over vakantiedagen en verlof. Wat als je een medewerker niet kunt inzetten, kun je je werknemer dan vragen om verplicht vakantie op te nemen? Of als een werknemer voor familieleden moet zorgen en niet in de gelegenheid is om thuis te werken? Bij de Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN) zijn de afgelopen weken veel vragen binnengekomen over de vakantiedagen van werknemers. Wat is in Nederland geregeld rondom vakanties en verlofregelingen en wat zijn je rechten en plichten als werkgever en werknemer?
Er zijn 2 soorten vakantiedagen:
- Wettelijke vakantiedagen Iedere werknemer heeft recht op wettelijke vakantiedagen. Het aantal stel je vast aan de hand van het aantal uren dat iemand per week werkt. Zo is bepaald dat een werknemer na een jaar werken aanspraak kan maken op vier keer het aantal uren dat hij per week werkt. Bij een fulltime functie van 40 uur, zijn dit dus 160 vakantie uren per jaar.
- Bovenwettelijke vakantiedagen Veel werkgevers bieden hun personeel echter meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum. Dit zijn de zogenoemde bovenwettelijke vakantiedagen. Afspraken hierover kunnen staan in een arbeidscontract of eventuele verplichte cao.
Als werkgever is het belangrijk om een duidelijk overzicht te maken met daarop het aantal vakantiedagen per werknemer. Maak hierin een duidelijk onderscheid tussen wettelijke- en bovenwettelijke vakantiedagen. Door dit overzicht goed bij te houden en door het regelmatig te checken, behoud je het overzicht en weet je precies wanneer jouw werknemers nog vrije dagen moeten opnemen. Stimuleer hen daarin! Wettelijke vakantiedagen zijn namelijk niet onbeperkt houdbaar. De werknemer moet deze binnen 6 maanden na het opbouwjaar opnemen. De wettelijke vakantiedagen die hij/zij in 2019 heeft opgebouwd, vervallen dus op 1 juli 2020. Deze termijn geldt niet als een werknemer redelijkerwijs niet in staat is geweest om vakantie op te nemen. Bovenwettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen, vervallen daarentegen pas na 5 jaar, tenzij in het contract of cao iets anders staat vermeld. Heeft iemand in 2019 geen bovenwettelijke vakantiedagen opgenomen? Dan kan hij/zij deze vakantiedagen opnemen tot en met 31 december 2024.
Maar wat als een situatie, zoals het corona virus, zich voordoet waardoor je tijdelijk geen beroep kunt doen op je werknemers? Het is een gegeven dat je een werknemer niet kan verplichten om vakantie of onbetaald verlof op te nemen, behalve als dit in het contract of in de cao voor jouw bedrijf staat vermeld. Je kunt in sommige gevallen calamiteitenverlof of kortdurend zorgverlof geven van maximaal twee weken. Je betaalt hierbij minimaal 70 procent van het loon door. Als de situatie dit vereist kan je werknemer ook een beroep doen op langdurend zorgverlof van maximaal zes weken. Je hoeft geen loon te betalen over deze uren.
Geef je werknemer in ieder geval de tijd om voor opvang te zorgen. Maak in overleg met je werknemer afspraken hierover, leg ze vast en realiseer je dat zeker in tijden als deze, het belangrijk is dat werknemers de mogelijkheid krijgen om hun batterij weer op te laden.